TY - JOUR ID - 165892 TI - تحول‌شناسی مبانی نظری معماری و شهرسازی معاصر؛ گذار از گفتمان تأثیرپذیری به تأثیرگذاری JO - مطالعات میان‌رشته‌ای معماری ایران JA - ISIA LA - fa SN - AU - فرهنگدوست, هادی AU - فرکیش, هیرو AU - حنایی, تکتم AD - کارشناس ارشد معماری اسلامی، دانشکده هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بین المللی امام رضا ع، مشهد، ایران AD - استادیار معماری و عضو هیئت علمی گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران AD - دانشیار شهرسازی و عضو هئیت علمی گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 1 IS - 2 SP - 71 EP - 103 KW - تفکر نظام‌مند KW - گفتمان‌شناسی KW - تحلیل محتوایی KW - فرایندشناسی KW - الگوشناسی DO - 10.22133/isia.2023.371008.1025 N2 - بررسی تاریخ معماری و شهرسازی نشان‌دهندۀ جایگاه منحصربه‌فرد مبانی نظری در انسجام‌بخشی به دانش آن‌ها در دوران‌ مختلف است؛ به‌طوری که ماهیت بین‌رشته‌ای معماری و شهرسازی باعث ایجاد ارتباطی چندسویه بین عواملی فرارشته‌ای و مبانی نظری آن‌ها شده است. پژوهش بنیادین پیش‌رو با هدف بررسی تطبیقی این عوامل در دوره‌های زمانی پیش از نوگرایی (مدرنیسم) تا به حال شکل گرفته است. بر این اساس، منابع کتابخانه‌ای مرتبط با روش کیفی گردآوری شده و تفسیر‌های ساختاری و الگوپردازانه با شیوۀ تحلیل گفتمان ارائه شده است. پرسش مهم این پژوهش الگوی تأثیرپذیری و تأثیرگذاری هم‌زمان این عوامل در دوران معاصر است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان نقش عوامل کلان فرارشته‌ای در شکل‌دهی گفتمان کلی معماری و شهرسازی را نظام‌مند، عامل‌شناسانه و مقایسه‌ای ادراک کرد. کاربرد مهم این یافته ها نخست در ساختاربخشی نظام‌مند اذهان پژوهشگران به صورتی جامع نگر، بین رشته‌ای و از جنس فلسفۀ علم است. همچنین، روند بنیادین این پژوهش، برای تبدیل گفتمان تأثیرپذیری از شرایط محیطی به تأثیرگذاری در آن، با آگاهی از عوامل ایجادی و تلاش برای بازتعریف روابط کارکردی آن‌ها مؤثر است. UR - https://isia.usc.ac.ir/article_165892.html L1 - https://isia.usc.ac.ir/article_165892_ec35952c12ed0460d0dc626b718bd04c.pdf ER -